Kepsut ilçesi güneyden kuzeye yaklaşık 30 km, batıdan doğuya da yaklaşık 40 km genişliğindedir. Yüz ölçümü 894 km2 olan ilçemiz 39o 45‘ ve 39o 30‘ kuzey enlemleri ile 28o 0,5′ ve 28o 25′ doğu boylamları arasında yer almaktadır. İlçemiz Balıkesir’in doğusunda denizden 85 metre yükseklikte bir alana kurulmuş olup; Balıkesir-Dursunbey karayolu üzerinde üç tarafı Değirmencik, Kille ve Simav Çayı ile çevrili yarımada görünümündedir. İlçemiz Susurluk, Dusunbey, Karesi ve Altıeylül ilçelerine komşudur. İlçenin güneyinden Balıkesir-Kütahya demiryolu geçmektedir. Kepsut, Balıkesir’e 29 km uzaklıktadır. İlçemizin il merkezine yakın olması ulaşım, sağlık hizmetleri gibi konularda avantaj sağlamaktadır. Ancak ihtiyaçların yakın il merkezinde karşılanmasından dolayı ilçede özel sektör ürün ve hizmetlerinin gelişmemesi dezavantaj oluşturmaktadır.
Yerleşim Alanı
İlçemiz Balıkesir–Dursunbey karayolu üzerinde üç tarafı Değirmencik, Kille ve Simav Çayı ile çevrili yarımada görünümündedir. Kuzeyde 1336 m. yüksekliğinde Çataldağ, Güneydoğusunda Alaçam Dağlarının batıya yönelik sık ve yoğun ormanlarla kaplı dik ve meyilli yamaçları ile Simav Çayı’nın batısındaki hafif dalgalı arazi ilçenin yüzey şekillerindendir. Alaçam Dağları’nın etek kısımlarından Kepsut Ovası uzanmaktadır. Bu ovanın güneyinde Baldıran Dağı, batısında Beşiktepe – Araptepe, kuzeyinde ise Yılanlı Dağı vardır. İlçede konutlaşma genellikle kasaba ve eskiden köy vasfı olan mahallelere yayılmıştır. Kepsut Ovası oldukça verimli topraklara sahip olduğundan hemen her çeşit mahsulün yetişmesine elverişlidir. Bu nedenle YEG olarak tarımsal ürün yetiştirme, doğadan ürün toplama ve işlemeye yönelik tarım ile uğraşan kesime kapasite geliştirme eğitimlerinin verilmesi amaçlanmaktadır. [1]
İlçe haritamız aşağıda yer almaktadır.
Toprak Yapısı
İlçemizde iklimin elverişli olması sebebiyle birbirinden farklı toprak tipleri yayılış göstermektedir. Bu da ilçemizde çeşitli tarım ürünü yetiştirilmesine imkân sağlamıştır. İlçede en geniş yayılıma sahip topraklar Zonal topraklardan kireçsiz kahverengi orman topraklarıdır. Alüvyal toprakları ise, Kepsut Ovasında, Susurluk Çayı ile Kille, Değirmencik ve Darıçukuru dereleri vadi tabanlarında gelişim gösteren topraklardır. Bu belli başlı toprak tiplerinin dışında dar alanlarda taşlık, kayalık ve kumluk alanlar ile taban suyu seviyesinin yüzeye çok yakın olduğu yerlerde Hidromorfik Alüvyal topraklar gelişmiştir.
İklim ve Bitki Örtüsü
Kepsut İlçesi ve yakın çevresi Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Kış mevsimi Akdeniz iklim tiplerinde olduğu gibi en yağışlı geçen mevsimidir ve ılık geçmektedir. Ancak tipik Akdeniz ikliminin bütün özellikleri burada görülmez. Kış mevsimi Akdenizde olduğu gibi yağışlı geçmekle birlikte, kış aylarına ait ortalama sıcaklıkların daha düşük olması önemli farklardan birisini meydana getirir. Kepsut’ ta yıllık ortalama sıcaklık 14°C’dir. En sıcak ay Temmuz (24°C), en soğuk ay ise Ocak (4.1°C) ayıdır. Ova bölgelerinde yağışlar yağmur, dağlık kesimlerde ise yağmur ve kar şeklinde görülmektedir. Bazı yıllarda yağışın bol olması ve arkadan don olaylarının meydana gelmesi neticesinde meyve ağaçlarında büyük zararlar görülmektedir. Kepsut sınırları dâhilindeki nemlilik koşullarına göre asli bitki topluluğunun kurak orman olması gerekir. Uzun yıllar boyunca süren beşeri tahribatlar sonucunda bu örtü büyük ölçüde ortadan kaldırılmış ve yer yer farklı görünümlü orman şekline dönüştürülmüştür. Bu tahribatlar bugün Çataldağ üzerinde 600-700 metrelere kadar çıkmaktadır. İlçenin genelinde görülen bitki topluluğu Kayın, Meşe, Kızılçam ormanları ile maki elemanlarından meydena gelmektedir. Kayın ormanları kuzeydeki Çataldağı üzerinde görülürken, Gelenduros ve Kazdağı çevreleri ile düz ve dalgalı plato yüzeyi üzerinde meşe ve kızılçam ormanları maki elemanları (Akçakesme, koca yemiş, ardıç ve katırtırnağı) yükseltisi az olan tepe ve yamaçlarda görülmektedir
Su Kaynakları
Kepsut İlçesi içerisinde kalan ve kaynaklarını yüksek kesimlerden alan akarsular Susurluk Çayı’na doğru akış istikameti göstermektedirler. Sahada ana akarsu konumundaki Susurluk Çayı bütün kolları bünyesine alarak, bir dizi boğazı ve ovayı kat ederek, Marmara Denizine dökülmektedir. Bu nedenle ilçenin akarsuları, Türkiye akarsu havzaları ayrımında, Marmara akarsu havzasına dâhil edilmektedir. Önemli akarsular arasında da Kille deresi, Su Çıktı, Simav Çayı ve Şeremetler Dereleri yer almaktadır.
Ulaşım
Kepsut ilçesi Balıkesir il merkezine 29 km uzaklıktadır. İlçemiz, kuzeyden Susurluk, batıdan Balıkesir ili, güneyden Bigadiç, güneydoğudan Dursunbey ve kuzeydoğudan da Mustafakemalpaşa (Bursa) ilçeleri tarafından çevrilmiştir. İlçenin güneyinden Balıkesir-Kütahya demiryolu geçmektedir. Balıkesir-Dursunbey karayolu ise ilçe merkezinden geçmektedir.[1] İlçemizde il merkezine ulaşım Kepsut Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi tarafından sağlanmaktadır.
Nüfus Profili
Kepsut ilçesinin nüfusu 2021 yılı sayımına göre 22 591 olarak belirlenmiştir. İlçeye bağlı 6 merkez mahalle olmak üzere toplam 69 mahalle bulunmaktadır. Nüfus yoğunluğu genellikle ilçenin merkez mahallelerinde daha fazladır. TÜİK verilerine göre ilçemizin yaş ve cinsiyet dağılımına göre erkek nüfusu 12 461, kadın nüfusu ise 10 130’dur. Yine TÜİK verilerine göre ilçemizde 20-39 yaş arası nüfus sayısı 5 567’dir.
