AFET ve ACİL DURUM ÇANTASI İÇERİSİNDE NELER OLMALI?

Olası bir deprem sonrası ilk 72 saat hayatta kalmak için en önemli zaman dilimini oluşturmaktadır. Bu yüzden böylesi bir durumla karşılaşmanız durumunda acil ihtiyaçlarınızı karşılayabilmek amacı ile afet öncesinde Deprem Çantası oluşturmanız çok önemlidir.

Deprem çantasının içinde;

• Yüksek kalorili ve uzun süre bozulmayan gıdalar (konserve, kuru meyve ve meyve suyu benzeri)
• Su
• Hijyen malzemeleri (sabun ve dezenfektanlar, ıslak mendil, tuvalet kağıdı vb.)
• Giyecekler (İç çamaşırı, mevsime göre giysiler)
• Önemli belgeler (tapu, nüfus kağıdı vb. evrakların fotokopileri, iletişime geçilecek kişilerin bilgileri)
• İlkyardım çantası
• Pilli radyo
• Düdük
• Not defteri ve kalem
• Çok amaçlı çakı
• Bir miktar nakit para
• El feneri
• Yedek piller
• Uyku tulumu
• Bebek, yaşlı, hasta ve engelliler gerekli acil malzemeler

Kolayca hazırlayacağınız bu çanta sayesinde afet sonrası ilk 72 saatte hiçbir yardımın gelmemesi ihtimaline karşın hayatta kalma şansınızı arttırın.

DEPREM ÖNCESİ ALINACAK ÖNLEMLER

Depreme Hazırlıklı Olmak İçin

• Öncelikle yaşadığınız ya da çalıştığınız yerde Acil Durum Kiti hazırlayıp ayrıca Acil Durum Planı oluşturun.
• El feneri, pilli radyo ve ilk yardım çantası bulundurun.
• Raf, dolap ve herhangi bir sarsıntıda düşme riski olan eşyalarınızı duvara sabitleyin.
• Ağır ve büyük eşyalarınızı düşme riskini önlemek adına alt raflara yerleştirin.
• Kavanoz ve şişe gibi yaralanmalara sebep olabilecek eşyalarınızı kilidi/mandalı olan kutulara yerleştirin.
• Düşme ve yaralama riski bulunan eşyalarınızı yatağınızdan uzak bir yere sabitleyin.
• Soba ve diğer ısıtıcıları sağlam malzemelerle duvara veya yere mutlaka sabitleyin.
• Toplanma Alanınızın yerini öğrenin ve tüm sevdiklerinize bilgi verin.
• Muhakkak binanızın sağlamlığını yetkili kurumlara kontrol ettirin ve gerekli önlemleri alın.
• Dairenizin tesisatını hazırlayın. Muhtemel gaz kaçaklarını ve elektrik kablolarını onarın. Kaçaklara karşı vana ve sigortaları otomatik hale getirin, duman ve gaz dedektörü taktırın.
• Dairenizin duvar ve tavanlarını kontrol edin. Varsa onarımlarınızı tamamlayın.
• Her odanızda güvenli bölgeleri belirleyip olası bir deprem anında sığınmak üzere tüm aile bireylerinizi bilgilendirin.
• Binanızın acil çıkış noktalarını kontrol edin, tahliyeyi engelleyecek unsurları ortadan kaldırın. Bina çıkış kapılarını kilitlemeyin ve dışarıya doğru açılmasını sağlayın.
• Mesken veya işyerinin büyüklüğüne göre yangın söndürme cihazı kesinlikle bulundurun ve periyodik bakımını yaptırın.
• Zorunlu deprem sigortanızı yaptırın.

DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER

Deprem anında bina içerisindeyseniz;

• Kesinlikle panik yapılmamalıdır.
• Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
• Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır. Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
• Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN.Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
• Balkona çıkılmamalıdır.Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.
• Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
• Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
• Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
• Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
• Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.
• Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında ve ya yanında; koridorsa ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
• Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.

Deprem anında açık alandaysanız;

• Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.
• Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.
• Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
• Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
• Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.

Deprem anında araç kullanıyorsanız;

• Sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz;
• Bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir.
• o Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse(ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.
• Sarsıntı sırasında bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)
• Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.

Metroda veya diğer toplu taşıma araçlarındaysanız;

• Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilinir veya diğer hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.
• Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunmalı, metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlara uyulmalıdır.

DEPREM SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER

Kapalı alandaysanız;

• Önce kendi emniyetinizden emin olun.
• Sonra çevrenizde yardım edebileceğiniz kimse olup olmadığını kontrol edin.
• Depremlerden sonra çıkan yangınlar oldukça sık görülen ikincil afetlerdir. Bu nedenle eğer gaz kokusu alırsanız, gaz vanasını kapatın. Camları ve kapıları açın. Hemen binayı terk edin.
• Dökülen tehlikeli maddeleri temizleyin.
• Yerinden oynayan telefon ahizelerini telefonun üstüne koyun.
• Acil durum çantanızı yanınıza alın, mahalle buluşma noktanıza doğru harekete geçin.
• Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarıyla size yapılacak uyarıları dinleyin.
• Cadde ve sokakların acil yardım araçları için boş bırakın.
• Her büyük depremden sonra mutlaka artçı depremler olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girilmemelidir. Artçı depremler sırasında da ana depremde yapılması gerekenler yapılmalıdır.

Açık alandaysanız;

• Çevrenizdeki hasara dikkat ederek bunları not edin.
• Hasarlı binalardan ve enerji nakil hatlarından uzak durun.
• Önce hemen yakın çevrenizde acil yardıma gerek duyanlara yardım edin.
• Sonra mahalle toplanma noktanıza gidin.
• Yardım çalışmalarına katılın. Özel ilgiye ihtiyacı olan afetzedelere -yaşlılar, bebekler, özürlüler- yardımcı olun.

Yıkıntı alanında mahsur kaldıysanız;

• Paniklemeden durumunuzu kontrol edin.
• Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak hareketlere kalkışmayın. Biliniz ki kurtarma ekipleri en kısa zamanda size ulaşmak için çaba gösterecektir.
• Enerjinizi en tasarruflu şekilde kullanmak için hareketlerinizi kontrol altında tutun.
• El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine vurmak suretiyle varlığınızı duyurmaya çalışın.
• Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız. Ancak enerjinizi kontrollü kullanın.